Afgelopen zomer waren we drie weken bij onze dochter Lieke en schoonzoon Magno in het Braziliaanse Rio de Janeiro. Zij werken als vrijwilligers bij Jocum Borel, een basis van Jeugd met een Opdracht in de favela (sloppenwijk) Borel. We hebben genoten van ons bezoek. Het was heerlijk om drie weken als gezin samen te zijn. Een verslag met foto’s.
Op een van onze eerste dagen in Brazilië gaan we op bezoek bij de basis van JOCUM (Jeugd met een Opdracht) Borel. Gelukkig kunnen we mee in de auto van Lieke en Magno, een Opel Meriva uit 2008. Ze zijn nog steeds dankbaar voor de gift die ze vorig jaar voor de auto ontvingen.
Lieke en Magno, in één van de vele nauwe straatjes van Borel.
We worden hartelijk welkom geheten door Neto en Andrea, het leidersechtpaar van de basis. We komen juist in de middagpauze aan en mogen direct mee-eten: rijst, zwarte bonen, sla en een stukje vlees. We maken kennis met verschillende vrijwilligers en met een groep van zo’n vijftien jonge Chileense christenen, die drie weken in Borel zijn om er te evangeliseren.
Veertig kinderen op de crèche
Na de maaltijd krijgen we een rondleiding over de basis. We zien de muziekschool en de ruimte waar de Engelse lessen worden gegeven en waar een groepje vrouwen uit de wijk creatief bezig is. Voor hen is dat heel belangrijk, om even weg te zijn uit de ‘ellende’.
Een groepje kinderen op de crèche.
Dan gaan we naar de crèche, een minuut of acht lopen, verderop in de favela. Onze andere dochter, Mettine, heeft daar de afgelopen drie maanden vrijwilligerswerk gedaan. Zo’n veertig kinderen liggen in de verschillende ruimten heerlijk te slapen. Ze zijn al om 8 uur in de ochtend gekomen, hebben toen wat te eten gekregen, waarna allerlei activiteiten met hen zijn gedaan. Ook horen ze dan tijdens de Bijbelles over de Here Jezus en over de Bijbel. Om 12.00 uur krijgen ze allemaal een warme maaltijd, waarna ze een poosje gaan slapen op matrasjes. Die konden worden gekocht door een financiële actie van enkele Nederlandse vrijwilligers die een paar weken op de crèche hebben geholpen. Ook was het iemand uit Nederland die ervoor heeft gezorgd dat de crèche open kon blijven, toen er enige tijd geleden een aanzienlijk financieel tekort was. De Here zorgt!
We genieten als gezin van het samen-zijn in het huisje van Lieke en Magno. We houden ook vakantie, gaan er een aantal keer op uit, praten bij en genieten van de Braziliaanse winter, die meestal nog warmer is dan de Nederlandse zomer. Opmerkelijk is dat het in Rio nooit onweert, hoewel het tropisch hard kan regenen, wat we ook een paar keer hebben meegemaakt.
Een christelijke voetbalschool
We gaan met Magno mee naar het voetbalveld. Het is een mooi terrein van de gemeenschap, dat hij een aantal keer per week mag gebruiken. Ongeveer 65 jongens zitten op deze christelijke voetbalschool, in verschillende leeftijdsgroepen.
Voor elke training wordt eerst gebeden en een Bijbelstudie gedaan aan de hand van een dagboek. Fanatiek zetten de jongens zich in bij de training en de wedstrijd erna. Het is ontroerend wanneer afloop één van de jongens afsluit met een gebed.
Magno met een groepje jongens die net getraind hebben. Ze doen bijbelstudie met het bijbelse dagboekje dat één van hen in z’n hand houdt.
Verscheidene van deze jongens zijn al tot geloof in de Here Jezus gekomen en gedoopt. Veel mensen kijken neer op de favela’s, maar de Here werkt ook daar.
Het gebeurt wel dat ’s avonds enkele van die jongens zomaar bij Lieke en Magno binnen vallen. Om wat te eten, maar ook om te praten. De meesten van hen groeien op zonder vader en ook hun moeder heeft vaak weinig tijd en aandacht voor hen. Lieke en Magno zijn als een soort vader en moeder voor hen. Dat zeggen ze ook.
Bijzondere kerkdienst
Sinds een paar jaar is juist de sloppenwijk Borel het zendingsgebied van een kerk uit Chili. We ontmoeten de enthousiaste Chileense zendelinge Fanny. Ze weet zich door God geroepen om er het Evangelie te brengen, na eerder al elders in de wereld gemeenten gesticht te hebben. De groep Chileense jongeren is er om haar een paar weken te helpen en ervaring op te doen met zendingswerk.
Het bijzondere is dat deze jongeren allemaal een achtergrond hebben in de drugsverslaving en/of het leven in een sloppenwijk. Ze begrijpen de mensen hier dus heel goed.
Elke dag trekken ze eropuit. Ze nodigen de mensen ook uit voor de kerkdienst op zondagavond. Sinds enkele maanden worden er in de ruimte van de muziekschool samenkomsten gehouden, waar ook Lieke en Magno bij betrokken zijn. Het is mooi om een plaats te hebben waar ze mensen mee naartoe kunnen nemen, in de eigen wijk, om hun een goede boodschap te laten horen.
Het Licht van het Evangelie van de Here Jezus schijnt in favela Borel.
Het is bijzonder om op zondag de dienst bij te wonen, die wordt geleid door de dominee van de kerk uit Chili, die een paar weken in Rio is. We kunnen alles goed volgen, omdat Lieke voor ons vertaalt. De dominee die Spaans spreekt, wordt vertaald door de zendelinge Fanny, die broer en zus blijken te zijn.
Er zijn ongeveer 45 mensen aanwezig. We zingen liederen, die wij soms ook kennen, maar dan in het Portugees. We bidden om Gods zegen en aanwezigheid, om Zijn zegen voor ieder persoonlijk, om zegen voor de wijk.
Er wordt gebeden voor de zieken, voor mensen met moeilijkheden. ‘Maar veel belangrijker dan de lichamelijke genezing is de geestelijke genezing,’ merkt de voorganger terecht op.
‘De Here Jezus is de waarheid en de waarheid maakt werkelijk vrij,’ aldus de voorganger, waarbij hij verwijst naar Johannes 8:32 en 36. Om deze teksten te verduidelijken, gebruikt hij het verhaal van de Samaritaanse vrouw uit Johannes 4. ‘Zoals de Here Jezus haar ogen opende voor de waarheid, voor Hemzelf en haar bevrijdde, verloste en redde, zo wil Hij dat ook bij ons doen.’
Na nog een persoonlijk woord voor alle aanwezigen wordt de samenkomst afgesloten met een lied en een zegenbede. Het is heerlijk om zo met elkaar verbonden te zijn door het geloof in de Here Jezus. Er is hoop, hoop voor de toekomst, zeker ook voor deze favela.
Ik moet denken aan de woorden uit Openbaring 7:9: ‘Hierna zag ik en zie, een grote menigte, die niemand tellen kon, uit alle naties, stammen, volken en talen, stond vóór de troon en vóór het Lam, bekleed met witte gewaden en palmtakken in hun handen.’ Ik weet het zeker: Ook velen uit Borel zullen eenmaal vóór de troon en vóór het Lam staan, samen met ons en vele anderen die de Here Jezus hebben leren kennen en liefhebben. Wat een dag zal dat zijn!
Vrijwilligers
Regelmatig komen vrijwilligers, van over de hele wereld, voor kortere of langere tijd naar de basis van Jocum Borel, waar ze gastvrij worden ontvangen. Soms zijn het enkelingen, soms groepjes of groepen, die mee komen helpen bij een bepaald project en om zendingservaring op te doen. Dat kan heel praktisch zijn, om de basis op te knappen of verder uit te bouwen. Dat kan praktische hulpverlening zijn aan mensen in de wijk. Het kan het werk op de crèche zijn of meehelpen bij de trainingen, waar de jongens ook Engelse les krijgen.
Ook komen mensen – vaak jongeren – een poosje naar Borel om er te evangeliseren. Dat moet dan wel in het Portugees. Degenen die geen Portugees spreken, volgen dan vaak eerst thuis een cursus Portugees of doen op de basis een spoedcursus Portugees om zich verstaanbaar te kunnen maken.
Tijdens het afgelopen WK-Voetbal is vanuit Jocum Borel en ook door andere kerken en christelijke organisaties veel evangelisatiewerk gedaan. Door mooie giften uit Nederland konden in Borel 3000 Bijbels worden uitgedeeld. Het Woord werd gezaaid en we bidden dat de Here Zijn zegen geeft.
Als Lieke op huisbezoek gaat bij de moeders van de kinderen van de crèche en ook bij de moeders van de jongens van de voetbal, helpen die uitgedeelde Bijbels om in gesprek te komen over de Here Jezus en over het geloof. Regelmatig bidt ze dan ook met de moeders, die vaak te kampen hebben met allerlei problemen.
Er zijn moeders met een zeer zwakke gezondheid, met financiële problemen, met problemen in hun relatie. Vaak willen hun kinderen niet (meer) naar school omdat ze daar het nut niet van inzien. Soms moet Lieke een moeder vertellen dat haar zoon drugs gebruikt. Dat zijn moeilijke gesprekken en geeft veel verdriet, dat zult u begrijpen.
Emotioneel afscheid
We zijn diverse keren op de basis geweest. In deze drie weken hebben we echt een band opgebouwd met de mensen. We voelen ons verbonden met hen. Eén in de Naam van de Here Jezus. Het was emotioneel om afscheid te moeten nemen. Wat een mooi en belangrijk werk wordt hier gedaan, al twintig jaar. Er is hoop gekomen bij moeders die hopeloos waren. Tientallen kleuters, die het thuis maar moeten uitzoeken, ontvangen op de crèche dagelijks liefde, aandacht en gebed. De jongens op de voetbalschool lopen minder kans om bij de drugsbenden terecht te komen, leren discipline en krijgen weer hoop voor de toekomst. Het licht van het Evangelie straalt vanuit de basis over de wijk.
De vrijwilligers zijn toonbeelden van Gods liefde en van Zijn genade. Ze geven hun leven aan de Here en aan de mensen in de sloppenwijk, die hun hulp zo hard nodig hebben. Ze zijn als barmhartige Samaritanen, die hun leven inzetten voor hun naasten.
Ze leven van giften, in afhankelijkheid van de Here. In het vaste vertrouwen dat Hij zorgt en zal blijven zorgen. Hij voorziet, telkens opnieuw. Niet zelden moeten ze er extra voor op de knieën. De kas is soms leeg. Maar de Here komt de lof toe omdat Hij telkens weer mensen beweegt om te geven. Dat zal Hij blijven doen, zolang het werk daar nog niet voltooid is.
Het is weer wennen om thuis te zijn. Alles is zo anders in Nederland. Maar we zijn wel (geestelijk) verrijkt thuisgekomen. Deze drie weken zullen we nooit meer vergeten.
Gebed en steun
Als u dit mooie werk van Lieke en Magno wilt steunen, is het gebed voor hen het allerbelangrijkste.
Ook financiële steun is zeer welkom. Een gift kunt u overmaken op rek.nr. NL51 ABNA 05 61455139 t.n.v. stichting HVC, Hoogblokland, met vermelding van ‘Brazilië 8088 Lieke en Magno’.
Omdat het belangrijk is de financiële basis van hun werk te versterken, wil ik u vragen te overwegen om donateur van hen te worden. Wie zich nu aanmeldt voor minimaal 1 jaar, met een minimum maandbedrag van 10 euro, krijgt gratis de cd ‘Agradeço’ (Ik dank U). Magno heeft alle liederen op deze cd zelf gecomponeerd en ook gezongen. Bij de cd ontvangt u ook een vertaling van de Portugese teksten. Als u via de e-mail uw naam, adres en bankrekeningnummer naar mij toestuurt, met het maandbedrag dat automatisch van uw rekening mag worden afgeschreven, maak ik het voor u in orde.
Alle giften en afschrijvingen zijn van de belasting aftrekbaar.
Allen een hartelijke groet, zeker ook van Lieke en Magno, voor uw gebeden en voor uw steun.
De Here zegene u.
Shalom!
Dirk van Genderen
Geplaatst op woensdag 27 augustus 2014 om 19:58
Beste Dirk,
Wat een genade en zegen om kinderen te hebben, die zich inzetten voor hun naaste. Ik heb je verslag met belangstelling gelezen. Jij stond al op mijn gebedslijstje, maar Lieke en Magno nog niet. Vanaf vandaag staan ze er ook op. Ik wens jullie als gezin van harte Gods liefde, wijsheid,kracht en zegen toe, in jullie prachtig stukje arbeid voor Hem! Want al wat gedaan werd uit liefde tot Jezus, dat houdt zijn waarde, en zal blijven bestaan!
Geplaatst op donderdag 28 augustus 2014 om 11:15
Het is hartverwarmend om te lezen hoe het Woord zijn weg vindt, ook al zien we dat zelf niet altijd. In Hem zijn we meer dan overwinnaar. Dat mogen we niet vergeten!
Geplaatst op vrijdag 29 augustus 2014 om 10:19
Deze tijd heeft toch ook vele voordelen bij vroeger vergeleken.
We kunnen binnen enkele uren aankomen aan de andere kant van de wereld. Waar Paulus twee weken over deed met een bootje, gebeurt nu in minder dan vier uur.
En zo gebeurt het dat het evangelie alom verkondigd wordt door woord en daad. Ook dat is een teken waaraan we kunnen zien dat Christus Jezus de opgestane Heer spoedig komt.
Wel heb ik de afgelopen weken een verdrietige ontdekking gedaan.
Het is gemakkelijker om in een ver land wat voor de mensen te kunnen betekenen dan in je eigen land. Er worden schooltjes gebouwd voor kinderen die anders zich niet zouden kunnen ontwikkelen. En dat is goed.
Maar..
Ik maak op dit moment mee dat een kind van bijna vijf jaar, dat wat begeleiding nodig heeft op school niet geplaatst kan worden. Hemel en aarde moet worden bewogen om hem ergens te kunnen plaatsen op een schooltje waar hij zich kan ontwikkelen en dan is het nog niet voor elkaar. Of er is geen geschoold personeel of er is geen budget daarvoor. Scholen weigeren gewoon een lief kind dat wat speciale aandacht behoeft.
Zelfs christelijke scholen zien hun taak hier niet in.
Ik had deze ontdekking liever niet gehad
W/lelie
Geplaatst op vrijdag 29 augustus 2014 om 22:28
Voordat ik in de maand mei naar Israel ging, bad ik dat de problemen in Syrie toch ten goede konden werken voor het Evangelie.
In Israel sprak ook een echtpaar uit Syrie, die vertelden ook dat er soms moslims tot bekering komen door de houding van de christenen.
Geplaatst op maandag 1 september 2014 om 19:45
Beste Dirk,
Lieke en Magno brengen hun Christen-getuigenis daadwerkelijk in praktijk in Brazilië . Voor mij het voorbeeld van PRAKTIJK-Christenen. Daar kunnen jullie als ouders trots op zijn. Zoals je weet hebben wij maar een dochter en die kon na 6 jaar medische behandelingen geen kinderen krijgen. Nu heeft ze inmiddels 3 adoptiekinderen (uit China) waarvan 1 met een beperking, voor ons ouders was dat toch even slikken. Maar nu zijn wij net zo trots op onze dochter en schoonzoon als jullie, Dirk. Hub.