Gelet op de soms aangrijpende reacties die ik ontving op het bericht in de Nieuwsbrief van vorige week over de ‘zwaarte’ van het predikantschap, plaats ik dit bericht nu in een meer uitgebreide versie als commentaar. Het vorige artikel stond ook helemaal aan het einde van de Nieuwsbrief, waardoor wellicht niet iedereen het gezien heeft.
De afgelopen jaren heb ik diverse keren predikanten en voorgangers gesproken die mij vertelden hoe zwaar het soms is om predikant, om voorganger te zijn. Er komt zoveel op hen af. De gemeente is mondiger geworden, de één wil dit, een ander dat, voor de één ben je te licht, voor een ander te zwaar, je bent te behoudend of te vooruitstrevend.
Glazen huis
Je zit als predikant – en als je getrouwd bent en kinderen hebt: als predikantsgezin – in een glazen huis. Zeker als de predikantswoning/pastorie naast de kerk staat, dan ben je voor iedereen zichtbaar. Gemeenteleden houden je in de gaten. En er wordt soms over je gepraat, ook over je vrouw en over je kinderen. Vooral als je je niet helemaal gedraagt zoals wordt verwacht.
Zeker als een predikant langer in een gemeente staat, bestaat het gevaar dat men op elkaar uitgekeken raakt. De preken worden voorspelbaar, er ontstaan irritaties en een predikant kan het gevoel krijgen dat hij niet langer gewenst is.
Als je dan geen beroep krijgt van een andere gemeente, kan het heel vervelend worden. En telkens opnieuw zijn er predikanten, voorgangers die het niet langer aan kunnen, die een burn-out krijgen, die overspannen raken, die weg willen, maar niet kunnen.
Schaamte
Een predikant schaamt zich hier vaak voor. Hij is toch de geestelijke leider van de gemeente. Hij moet hulp bieden aan mensen in nood. Er moet heel wat gebeuren wil een voorganger erkennen dat hij een probleem heeft en hulp nodig heeft.
Van Elia lezen we in Jakobus 5 dat hij een mens was zoals de andere mensen. Nadat hij op de Karmel letterlijk vuur naar beneden had gebeden en in Gods kracht een grote overwinning over de Baälpriesters had behaald, stortte hij totaal in en bad hij God om te mogen sterven (1 Koningen 19:4). Maar de Heere had nog werk voor hem. Hij stuurde een engel die koeken voor Elia bakte en hem water te drinken gaf. Hij kreeg de tijd om uit te rusten en weer op krachten te komen.
Laten we niet uit het oog verliezen dat voorgangers in de geestelijke frontlinie staan. De machten van de hel zullen zich op hen concentreren om hen aan te vallen en te laten struikelen. Juist daarom ook hebben ze een muur van bidders om zich heen nodig.
Op tijd hulp inschakelen
De onderlinge verhoudingen tussen een predikant en zijn gemeente/kerkenraad kunnen zo verziekt zijn, dat er geen andere weg meer is dan afscheid van elkaar te nemen. Daarom is het belangrijk om het niet zover te laten komen en op tijd actie te ondernemen en hulp in te schakelen, bijvoorbeeld van een gelovige mediator. Het ergste is wanneer er niet met elkaar wordt gepraat, terwijl je de spanning voelt en nauwelijks of helemaal niet weet wat het probleem is.
Ik weet van een predikant die eerst op non-actief werd gesteld en toen werd losgemaakt van zijn gemeente, terwijl hij zelf niet weet waarom. Zoiets mag nooit gebeuren, zeker niet in de gemeente van de Heere Jezus.
Te hoge verwachtingen
Vaak wordt ook wel heel veel van de predikant verwacht. Hij moet alles doen, terwijl hij misschien niet alles kan. Kerkenraden, oudstenraden zouden hier veel meer rekening mee kunnen houden. Wellicht is er in de kerkenraad wel iemand die meer geschikt is om de vergaderingen te leiden of om mee catechisaties te geven, om enkele dingen te noemen. Dat kan al een hele verlichting betekenen.
Het is belangrijk dat de kerkenraad/oudstenraad de predikant/voorganger beschermt tegen overbelasting. Er moet genoeg tijd overblijven voor het gebed en de bediening van het Woord (Handelingen 6:4). Besef dat zij – als het goed is – waken over uw zielen (Hebreeën 13:17).
Er wordt veel gesproken over voorgangers en predikanten. Zijn preken worden gewogen en soms te licht bevonden. Er wordt ook geroddeld, achter zijn rug om. Dat merkt de predikant, dat voelt zijn vrouw, dat ervaren zijn kinderen, als hij die heeft. Laten we daar nooit aan meedoen.
Na een kerkdienst liepen twee mensen de kerk uit. De ene zei: ‘Wat hadden we vanochtend toch een geweldige predikant.’ De ander reageerde: ‘Wat is ons vanochtend een geweldige Heiland verkondigd.’ Kijk, daar gaat het toch om! Zijn we gericht op de predikant, lopen we hem misschien achterna, of gaat het ons om de Heere Jezus?
Respect
Paulus vraagt aan de gemeente van Thessalonica om hen te erkennen die onder hen arbeiden, die hun leiding geven in de Heere en die hen – als het nodig is – terechtwijzen.
‘…en hen uitermate hoog te achten in liefde, om hun werk’ (1 Thessalonicenzen 5:12 en 13).
Dit is een oproep om hen te respecteren, hoog te achten. Helaas hebben te vaak voorgangers die niet goed functioneerden zulke teksten misbruikt om gemeenteleden met kritiek het zwijgen op te leggen, wat zeker niet de bedoeling van deze teksten is.
Gebed
Er is gelukkig ook een andere kant. Veel voorgangers en predikanten doen hun werk met vreugde en zijn dankbaar voor Gods zegen die ze mogen ervaren. Dat is genade van de Heere. Ze ervaren dat ze op de plaats zijn waar de Heere hen geroepen heeft. Dat geeft houvast als er ook moeilijke momenten zijn. Ook zij hebben onze steun en onze gebeden voortdurend nodig.
Laten we meer voor onze predikanten en voorgangers bidden dan dat we negatief over hen praten. Bid ze vol van Gods genade, van Zijn liefde, Zijn bewogenheid. Zegen hen, dan zal hun bediening ook voor u tot zegen zijn.
Dirk van Genderen
Geplaatst op zaterdag 21 april 2018 om 16:41
Predikanten zijn de frontsoldaten in de geestelijke strijd. Daarom zie je dat in vervolgingslanden het meest predikanten gearresteerd en vervolgd worden.
Geplaatst op zaterdag 21 april 2018 om 20:19
Ik zie het in mijn eigen kerk, dat de meeste kerkgangers zich als consumenten gedragen, in plaats van elkaar te dragen. De kerk is geen supermarkt met Gods Woord in de aanbieding. Mijn eigen zoon is predikant en wordt gelukkig door zijn gemeente gedragen. Welk gemeentelid draagt zijn voorganger in zijn gebeden?
Door voor elkaar te bidden kunnen we voor elkaar tot een zegen zijn! Ook onze voorgangers mogen we samen dragen in onze gebeden. Er zijn helaas veel voorgangers, die overspannen zijn of met een burn-out worstelen. De een vindt zijn dominee te licht, de ander vindt zijn dominee te zwaar. In wezen gaat het daar niet eens om. Kan een predikant het ooit goed doen? In Hebreeën 13: 17 wordt het mooi wordt verwoord: “Gehoorzaam uw voorgangers en wees hun onderdanig, want zij waken over uw zielen omdat zij rekenschap moeten afleggen, opdat zij dat mogen doen met vreugde en niet al zuchtend.” (HSV). Opdat onze voorgangers niet te veel hoeven “zuchten” hebben ze niet alleen onze ondersteuning, maar ook ons gebed nodig. Gebed is niet alleen nodig voor de eigen predikant, maar dat geldt ook voor elke gastpredikant. Laten we overigens ook de organist en de kindernevendienst nooit vergeten. Voor ieder geldt: Galaten 6: 2 “Draag elkaars lasten, en vervul zo de wet van Christus.” Dan ben je een gemeenschap van gelovigen.
Geplaatst op zondag 22 april 2018 om 11:15
Als reactie op uw Nieuwsbrief: Die ons blijmoedig en vrijmoedig het evangelie brachten (vroeger), hadden een totaal overgegeven toegewijd hart, hoofd en leven. Ze dienden de Here dus met hart, hoofd en handen; en gingen biddend, ook voor hun beulen en zingend het schavot of brandstapel op.
Wanneer God een klein of groot offer van mij/ons verlangt, geeft Hij mij daarvoor ook de hulp en krachten voor.
Luisterende naar het Hoofd der gemeente, kan en wil ieder van ons het aan haar/hem opgedragen(e), al kost dit bloed, zweet en tranen ook onder die moeiten en strijd volbrengen. Daarvoor is echter wel Goddelijke inwoning noodzakelijk.
Geplaatst op zondag 22 april 2018 om 12:50
Het probleem is inderdaad dat veel kerkgangers alleen maar consumeren. Er zijn er maar een paar die geven en er zijn er velen die nemen, in plaats van dat iedereen iets brengt in de samenkomsten. Vind je het gek dat voorgangers leeggezogen worden. Het laat ook zien dat het huidige kerksysteem nogal wat te wensen overlaat. Als iedereen iets brengt (de een een profetie, de ander een lied, etc.) is er niets aan de hand, want dan draagt iedereen elkaar, niemand zal dan overspannen raken.
In Handelingen lezen we dat de gemeente (van minimaal 5000 zielen) dagelijks samenkwam. Waar kwamen ze dan samen? Niet in een groot kerkgebouw, want dat was er niet. Ze kwamen ‘bij elkaar op de koffie’ en praatten dan over Jezus. Wij hadden gisteravond nog zo’n ‘koffieavond’. Iedereen bouwt elkaar op (en veel effecienter dan in een kerkdienst), niemand wordt leeggezogen, behalve de heilige Geest, en die vindt dat prima, want die wordt er niet armer van.
Het komt misschien wat aanvallend over, maar zo bedoel ik het niet, hoor. Maar ja, dat heb je vaker met tekst. Daarin mis je als lezer vaak het gevoel van de schrijver. Ik houd van jullie allemaal! Van gereformeerd tot pinkster! God bless you all!
Geplaatst op zondag 22 april 2018 om 15:44
Kerken zijn vooral maatschappelijke gemeenschappen van sociale karakters en een beetje gereformeerd er uitzien is dan al gauw wel voldoende. Evangelisatie kan plaatsvinden als ledenwerfacties, met in de aanbieding een soort “Here” die voor ons zorgt en ons genadig is.
En nu zegt Dirk dat het hier en daar toch niet helemaal goed gaat en tot ontwikkeling komt? En dat is dan de schuld van de gemeenteleden? Voeger stond de Nederlands Hervormde Kerk BOVEN de overheid. De staat was christelijk. Het gezag van de Kerk werd iedere zondag met bef en toga van de preekstoel geproclameerd. Zonder het lidmaatschap van de kerk had je geen bedrijf in het dorp of de stad.
En nu zijn deze instellingen plotseling “geloofsgemeenschappen”?
Volgens Bijbelse principes?
Johannes 15:1 Ik ben de ware Wijnstok, en Mijn Vader is de Landman.
2 Alle rank, die in Mij geen vrucht draagt, die neemt Hij weg; en al wie vrucht draagt, die reinigt Hij, opdat zij meer vrucht drage.
Geplaatst op zondag 22 april 2018 om 19:32
Als vrouw van een emeritus predikant weet ik precies waar je het over hebt. We hebben fijne gemeentes gehad, hebben jaren met het gezin in een glazenhuisje gewoond enz. We hebben goede tijden meegemaakt maar hebben ook de aanvallen van de vijand ervaren, tot op de dag van vandaag. Weten jullie dat er in de satanskerk/Walpurgusnacht op 1 mei gebeden wordt om vernietiging van de huwelijken van predikanten en voorgangers? Hun gezinnen. We hebben destijds gevraagd om een huisbezoek aan het einde van het seizoen. Dat kregen we met liefde van de ouderlingen maar wat vonden ze het moeilijk om dat huisbezoek te eindigen met gebed. Wat hebben de kerkenraden en de predikanten veel gebed nodig.
Geplaatst op maandag 23 april 2018 om 11:00
Dit artikel lezend denk ik aan een boek wat ik aan het lezen ben wat dit zo goed behandelt. Ik weet niet of het gepast is om dit te plaatsen?? Het boek heet: Gevaarlijke roeping (oog in oog met de unieke uitdagingen van pastorale bediening), geschreven door Paul David Tripp.
Geplaatst op maandag 23 april 2018 om 11:19
Beste Dirk,
Dit thema is mij uit het hart gegrepen: Hoe zwaar het soms is om predikant of voorganger te zijn.
Mag ik hier nog aan toevoegen:
Hoe zwaar het ook is, om de boodschapper van de oecumenische gedachte te zijn: De éénheid onder alle christenen, in de PRAKTIJK-uitvoering van ons christen-zijn buiten de kerkmuren in de maatschappij.
Af en toe zie ik het ook niet meer zitten, maar ik blijf er mee doorgaan, want het is een bijbelse boodschap: Johannes 17 – Opdat zij allen ÉÉN mogen zijn! Hub.
Geplaatst op vrijdag 4 mei 2018 om 7:37
Predikant, voorganger: het schaap met de vijf poten!?!?!
In Efeze 4: 11 schrijft Paulus:
En Hij, Jezus Christus, is het die apostelen heeft aangesteld, én profeten, én evangelisten, én herders, én leraren, om de heiligen toe te rusten voor het werk in zijn dienst.
Zó wordt het lichaam van Christus opgebouwd!
Hebben wij de vijfvoudige bediening niet in één lid van het lichaam gepropt????
Je ziet dit in de praktijk ook écht gebeuren;
een dominee die een échte preektijger is kan als herder compleet ongeschikt zijn.
Een dominee die de bediening van herder heeft kan als leraar, onderwijzer met de mond vol tanden staan.
In 1 Kor. 12 spreekt Paulus over het lichaam, de gemeente, kerk van Christus.
Vers 18 zegt “God heeft nu eenmaal álle lichaamsdelen (ieder orgaan, iedere cel) hun eigen plaats gegeven, precies zoals Hij dat wilde.’
Ook een voorganger, predikant, dominee, ouderling, oudste is een deel van het lichaam van Christus met ieder zijn of haar eigen gave, taak, verantwoordelijkheid en dus géén schaap met vijf poten!!!
Laten wij als cel van de gemeente van onze Heer ieder, o.l.v. zijn Heilige Geest, doen naar de gave(n) die wij van Hem hebben gekregen en elkaar liefhebben, eren en respecteren.
Dán zal ieder lid, iedere cel (wel of niet geleerd, rijk of arm, enz.) volledig zijn of haar werk kunnen doen en gezond blijven.
Dán kunnen wij samen, als één lichaam, zijn gemeente bouwen.
Dán zal de wereld versteld staan en graag deel uit willen maken van het geweldige koninkrijk van God, waar zijn naam wordt geheiligd, zijn wil wordt gedaan en broers en zussen in liefde samen wonen en werken.